Có nên gọi tháng mười một là tháng một ?

Có nên gọi tháng mười một là tháng một ?
www.thanhnien.com.vn;
ngày 17/11/2009 23:18

Tờ lịch ghi tháng một (âm lịch), cũng là tháng mười một như cách ghi quen thuộc từ trước đến nay 

Một số người tiêu dùng tỏ ra ngần ngại khi mua các loại lịch bloc do NXB Văn hóa Sài Gòn cấp phép, vì trên mặt lịch phần “tháng mười một” âm lịch lại ghi là “tháng một”.

Nơi trực tiếp được NXB Văn hóa Sài Gòn cấp quyết định để in loại lịch bloc nói trên là Công ty văn hóa tổng hợp Hưng Phú. Khi lịch in ra và phát hành, công ty này cũng rất lúng túng khi nghe thắc mắc về thông tin in trên mặt lịch, cụ thể tháng mười một in là tháng một (Canh Dần 2010).

Thắc mắc trên được Công ty Hưng Phú chuyển đến NXB Văn hóa Sài Gòn và NXB đã có công văn chính thức xác nhận thông tin về tháng một (thay vì tháng mười một âm lịch) in trên ấn phẩm lịch bloc là không sai. Nguyên văn: “Ở phần thông tin về ngày tháng âm lịch in bên trái (phía dưới bloc lịch) phía đối tác (Công ty Hưng Phú) dùng cách tính tháng theo thứ tự tháng mười âm lịch rồi đến tháng một (chứ không in là tháng mười một – NV), tháng chạp, tháng giêng… Qua tìm hiểu và tham khảo nhiều tài liệu của các học giả, các nhà văn hóa tên tuổi và uy tín, Ban biên tập NXB (Văn hóa Sài Gòn) đã kết luận đây là cách gọi đúng ngày tháng âm lịch theo truyền thống của người Việt Nam. Nay NXB Văn hóa Sài Gòn gửi công văn này xác nhận việc dùng ngày tháng âm lịch theo cách trên là chính xác, nhằm tránh sự ngộ nhận có thể xảy ra với một số độc giả và người tiêu dùng, cho rằng cách dùng này là lỗi in sai”. Dẫu được NXB giải thích như trên, song Công ty Hưng Phú vẫn hồi hộp vì nhiều bloc lịch của các nhà xuất bản và công ty liên kết khác vẫn in là tháng mười một (Canh Dần), ngay cả lịch bỏ túi thông dụng do một số NXB như Thể Dục Thể Thao, Đà Nẵng ấn hành năm nay vẫn để là tháng mười một. Cạnh đó, người tiêu dùng vẫn có xu hướng cho rằng “in tháng mười một thành tháng một (âm lịch) như thế là in sai”. Vì vậy, Giám đốc Công ty Hưng Phú gửi công văn đến Phòng nghiên cứu lịch thuộc Trung tâm thông tin tư liệu của Viện Khoa học và công nghệ Việt Nam đề nghị giải thích cách gọi tháng mười một (âm lịch) là tháng một sao cho rõ ràng hơn.

Ngày 9.11, Phòng nghiên cứu lịch đã có công văn trả lời: “Người Việt Nam nên dùng lịch Việt Nam. Phòng nghiên cứu lịch đã dùng các từ thuần Việt trong việc gọi tên tháng là: giêng, hai, ba, tư, năm, sáu, bảy, tám, chín, mười, một (chứ không phải mười một – NV), chạp. Lịch Việt cổ bắt đầu từ tháng một (tháng Tý) rồi tháng chạp (Giỗ Chạp), tháng giêng (Cồng Chiêng), hai, ba, tư… Hiện nay, năm mới bắt đầu từ tháng giêng (tháng Dần) và kết thúc vào tháng chạp (tháng Sửu – 12). Vấn đề này đã được giải thích rõ trong sách Lịch Việt Nam 1890 – 2010 của tác giả Trịnh Tiến Điều, NXB Từ điển bách khoa Hà Nội (trang 60-61-62). Công ty cổ phần văn hóa tổng hợp Hưng Phú in lịch như trên là đúng”. Người ký công văn là ông Trịnh Tiến Điều, Trưởng phòng nghiên cứu lịch, với xác nhận của Giám đốc Trung tâm thông tin tư liệu của Viện Khoa học và công nghệ Việt Nam là ông Nguyễn Tiến Đạt.

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện người tiêu dùng vẫn chuộng loại lịch đề rõ tháng mười một (âm lịch) hơn là ghi tháng một. Đơn giản là cách gọi và cách viết từ tháng mười (âm lịch) sang tháng mười một đã quen và tiện dụng từ lâu. Hai cách gọi khác nhau đang tồn tại song song trên lịch bloc hiện hành, ai thuận cách nào thì mua dùng bloc đó.

Nhời bàn của Sư Thiến:
Âm lịch là của một nền văn minh có từ lâu trên trái Đất này – Nền văn minh này đã bị xóa sổ vì thiên tai. Những giá trị của nó được tổ tiên của người Việt gìn giữ đến ngày hôm nay – trong đó có Âm lịch. Cá nhân tôi xác nhận điều này. Cách gọi tháng “Một” không phải chỉ là truyền thống của người Việt, mà còn là thể hiện tính nhất quán trong sự kiến giải những quy luật vũ trụ và phản ánh một thực tế khách quan trong phương pháp làm lịch.
Các tháng Một – (Chứ không phải “mười một”, như cách hiểu ngớ ngẩn của đám phọt phẹt)-Chạp – Giêng – không bao giờ là tháng nhuận trong Âm lịch. Điều này có cơ sở từ sự vận động của chòm sao Thiên Cực Bắc cứ khoảng 6000 năm thay đổi một lần. Chính vì vậy, khi chòm sao Thiên cực Bắc thay đổi thì tháng đầu năm cũng thay đổi theo chu kỳ gần 6000 năm này. Do đó các tháng đầu năm sẽ lần lượt là:
Tý – Dân Việt gọi là “Một”.
Sửu- Dân Việt gọi là Chạp.
Dần – Dân Việt gọi là Giêng.
Đó là lý do mà người Việt trong truyền thống của mình gọi tháng Tý theo Âm lịch là tháng MỘT, để phân biết với tháng Giêng là tháng đầu năm của chu kỳ chòm sao Tiểu Hùng Tinh hiện đang là chòm sao Thiên cực Bắc. Đó cũng là lý do để Âm lịch không bao giờ lấy các tháng đầu năm : Một – Chạp – Giêng có tháng Nhuận.  Trong cổ thư Hán thì bảo : Không Tử lấy lịch nhà Hạ – Tức lấy Dần làm tháng Giêng, và không theo lịch nhà Chu – Lấy tháng Tý làm tháng Giêng. Nhà Hạ với nhà Chu thì – xin lỗi  – làm đếch gì biết đến chu kỳ Thiên Cực Bắc và qui luật 6000 năm thay đổi này. Nhưng những thằng ngu thì cứ ra rả như ve ca ngợi thánh nhân nói thì không sai.  Thoi gian Chu Hạ chưa đủ có sự thay đổi này.
Điều này cũng chứng tỏ Âm lịch đã có từ hàng chục ngàn năm trước ngày nay – bởi vậy nó mới được ghi nhận trong truyền thống Việt cho các chu kỳ tháng đầu năm.- Một Chạp Giêng….Trên cơ sở thiên văn học tuyệt vời cả hàng chục ngàn năm với những vận động của vũ trụ này – nền văn minh vĩ đại Atlantic –  mà người Việt kế thừa sau Đại Hồng Thủy – nó mới sản sinh ra cả một lý thuyết thống nhất. Nền Thiên văn học hiện đại non trẻ này mới có mấy trăm năm, từ khi biết được trái đất quay, đòi bàn chuyện với ông Bành Tổ hàng chục ngàn năm trước.
Bởi vậy, cá nhân Thiên Sứ tôi hoàn toàn tán thành cách gọi theo truyền thống của Công ty văn hóa tổng hợp Hưng Phú, với sự chấp thuận của NxB Văn Hóa Sài Gòn.
Nhân danh cá nhân, tôi sẽ mua 100 cuốn lịch do Cty này xuất bản, kèm vào quà tặng của Trung Tâm trong dịp Tết Nguyên đán này.
Nhân đây, cũng nhân danh cá nhân, tôi không bao giờ ủng hộ cách tính Âm lịch dốt nát theo model: “Lấy giờ Tây, tính lịch Tàu, theo lối Ta”.
Thế gian lắm thằng ngu bỏ mẹ.