Các đồ hình Mandala – 4
Các bức tranh cát của người Tây Tạng.
Các tín đồ đạo Phật người Tây Tạng nhìn thấy các đồ hình Mandala hiện diện ở khắp mọi nơi xung quanh họ. Họ coi bản thân họ là một Mandala, và vạn vật, kể cả bản thân họ, đều là một vị Phật tiềm năng. Tuyệt phẩm đỉnh cao trong các đồ hình Mandala của người Tây Tạng trong thế giới vật chất là đồ hình Mandala dưới dạng bức tranh cát có tên gọi là dul-tson-kyil-khor hoặc “Mandala làm bằng các loại bột màu”, và đồ hình Mandala phức tạp nhất trong số chúng là Bánh xe Thời gian – hay còn gọi là Kalachakra.
Bánh xe Thời gian
Con đường đạt đến giác ngộ này và đồ hình Mandala của nó, miêu tả toàn bộ sự thông thái của chu kỳ trong vũ trụ và miêu tả cách chữa bệnh xuất phát từ việc sống hòa hợp với các nhịp điệu liên tục của vũ trụ. Bánh xe Thời gian miêu tả hai chiều của cung điện 5 tầng nơi Phật Kalachakra sống, được bảo vệ bởi 722 nam thần và 722 nữ thần. Mỗi cặp tượng trưng cho một khía cạnh tuần hoàn của thế giới, và toàn bộ đồ hình Mandala là một bức tranh duy nhất về tất cả các chu kỳ của vũ trụ.
Bức tranh cát này chỉ được xem là bản thô của một đồ hình Mandala đích thực, một vật thể ba chiều chỉ có thể tồn tại trong con mắt của tâm trí. Các hình vẽ Mandala được tạo ra như những dụng cụ hỗ trợ cho các nhà sư xây dựng nên các Mandala tinh thần vốn cần thiết cho việc đi theo các bản văn nghi thức thiền của Phật giáo Tây Tạng. Nhà sư sẽ dùng tinh thần để đi khắp các tầng và các phòng của cung điện siêu hình và tìm cách đi qua mỗi nhận vật như một phần của việc thiền định, cho đến khi nào ông đến được chỗ Phật tọa ở trung tâm và hiểu được về vũ trụ ở xung quanh mình.
Các nhà sư bắt đầu tạo ra bức tranh cát cùng với nghi lễ gọi mời Nữ thần sáng thế và thờ cúng địa điểm này. Sau đó họ vẽ đường viền cho đồ hình Mandala trên sàn nhà, dùng mực trắng và vẽ theo các nguyên tắc hình học nghiêm ngặt. Bức tranh cát được tạo từ trung tâm ra đến ngoài, tượng trưng cho vũ trụ. Cực điểm của vũ trụ là bản thể của ý thức, được hình thành từ một quả trứng. Mỗi một nhà sư vẽ một trong bốn hướng của Mandala khi cẩn thận đổ những dòng suối cát màu đẹp đẽ xuống bức tranh qua một cái phễu bằng kim loại hẹp miệng, gọi là chak-pur. Đối với một số bức tranh cát, người ta còn dùng cả hoa, thảo mộc, ngũ cốc và cả đá quý tán thàng bột, rắc vào để thay đổi những tính chất linh thiêng của đồ hình Mandala.
Cung điện ở trung tâm Bánh xe Thời gian được xây dựng dựa trên bốn yếu tố ban sơ của vũ trụ: đất, nước, lửa và gió. Tầng trệt sát đất của cung điện đại diện các chu kỳ của trái đất, thiên văn học và lịch sử loài người. Tầng tiếp theo đại diện cho hệ thống chữa bệnh thể xác, tinh thần của người Tây Tạng. Ở tầng thứ ba, tinh thần và thể xác của con người đạt được trạng thái hoàn thiện, cuối cùng, trạng thái này dẫn đến trạng thái tồn tại hoàn thiện. Từ địa điểm này, nhà sư có thể thực sự hiểu được vũ trụ giống như Phật Kalachakra nhìn nhận vũ trụ và đạt đến trạng thái tồn tại như vị Phật này.
Việc tạo Bánh xe Thời gian còn có tác dụng chữa bệnh rất lớn cho môi trường xung quanh nó. Khi một đồ hình Mandala được vẽ xong, vai trò của nó được hoàn chỉnh và nghi lễ được thực hiện để giải phóng khả năng chữa bệnh đó ra ngoài thế giới. Cát trong tranh sẽ được gom lại từ ngoài vào trong, rồi được dựng vào một cái bình. Việc này được tiến hành theo nghi lễ, đến một dòng sông gần đấy, đổ cát ra khỏi bình để dòng sông mang nó ra đại dương và đi khắp thế giới mong mang lại hòa bình và sự hài hòa cho cả hành tinh.
Các đồ hình Mandala vẽ người và thiên nhiên.
Carl Gustav Jung
Bạn dùng các giác quan của mình để trải nghiệm thế giới này, một thế giới mà bạn ở trung tâm của nó. Xung quanh là bầu không khí bạn hít thở và vùng đất mà bạn đi trên. Lúc nào cũng vậy, khi tỉnh dậy, bạn đều có thể cảm nhận được vẻ đẹp của cả vũ trụ xung quanh. Bạn không cần phải đi đến bất cứ nơi đâu đặc biệt để tìm kiếm vẻ đẹp đó. Nó luôn ở đó, luôn chờ bạn. Ở mỗi bước chân bạn đi, bạn đều được bao quanh bởi Mandala thế giới.
Các đồ hình Mandala hiện đại
Vào thế kỷ XX, nhà tâm lý học người Thụy Sỹ Cari Gustav Jung (1875 – 1961) đã phát triển việc sử dụng các đồ hình Mandala như một phương cách hỗ trợ để tìm hiểu tâm lý. Hàng ngày, ông vẽ một Mandala để thể hiện những suy nghĩ và những tình cảm sâu kín nhất của mình. Cứ mỗi lần như thế, ông lại nhận thấy rằng bên trong vòng tròn ông vẽ là một tấm ảnh chụp nhanh về trạng thái tâm hồn, cảm xúc và tinh thần của mình. Dường như chính những hình ảnh này đang phản chiếu cái tôi nội tâm của ông vậy. Ông cũng nhận thấy rằng, cách biểu hiện cảm xúc bằng vòng tròn kiểu này là phổ biến, vì trẻ em và người lớn đều vẽ chúng một cách nguệch ngoạc tự nhiên.
Carl Jung bắt đầu coi Mandala là một con đường để đến với bản ngã, và ông bắt đầu vận dụng nó vào trong công trình nghiên cứu của mình với danh nghĩa là một chuyên gia tâm thần học, để giúp các bệnh nhân của ông có thể kết nối được sâu hơn với chính bản thân họ. Vòng tròn hoặc phạm vi của đồ hình Mandala đại diện cho phần tinh thần mà ở trung tâm của vòng tròn chứa đựng phần bản ngã đích thực. Ông cho rằng, phần đỉnh của Mandala chỉ ra những cảm xúc chứa đựng trong tâm trí có ý thức, trong khi phần dưới lại tượng trưng cho những lĩnh vực tình cảm và những ý nghĩ nằm sâu trong tiềm thức.
Ảnh hưởng của Carl Jung ngày một vương xa, ngày nay nhiều người đã quan tâm đến việc tạo ra các đồ hình Mandala và dùng chúng như những công cụ để tự biểu hiện. Cùng với việc truyền bá các truyền thống pháp thuật cổ xưa thông qua nền văn minh châu Âu, các Mandala mới đã ra đời. Trật tự Bình Minh Vàng (The Order of the Golden Dawn) là một nhóm người đã kết nối các truyền thống phương Đông với pháp thuật phương Tây. Nhóm này đã tạo ra một bộ Mandala, được gọi là Tattva Cards, để làm công cụ hỗ trợ cho việc đạt đến cái tôi tinh thần. Các đồ hình Mandala này bao gồm những biểu tượng đơn giản như các mặt trăng và các vòng tròn. Người ta nghĩ về các biểu tượng này để phát triển tầm nhìn và trải nghiệm của bản ngã nội tâm.
Có lẽ một trong số những hình dạng thú vị nhất của các đồ hình Mandala ra đời trong thời gian gần đây là nhờ nghệ thuật vi tính. Các bản đồ họa vi tính ba chiều có thể giúp thể hiện một Mandala ở chiều kỹ thuật số. Thông tin về Mandala trên máy vi tính được ký hiệu bằng các số 1 và 0. Thực chất, ký hiệu này là cách thể hiện một Mandala theo kiểu khác mà bất kỳ máy vi tính nào trên khắp thế giới đều có thể sao lại và thông tin. Ngoài ra, tất cả những từ ngữ mà chúng ta nói qua điện thoại, những bản fax hoặc các email mà chúng ta gửi đi, đều trở thành những mạch điện và ánh sáng phát ra khắp thế giới như một dòng suối không bao giờ ngừng chảy, một Mandala truyền tin vô hình, đến được với chúng ta qua truyền hình và đài phát thanh, hoặc phóng các vệ tinh vào không trung, hoặc dao động dưới biển theo những đường dây cáp quang rất lớn.
Cơ thể người
Trong cơ thể bạn, có một dòng điện chạy qua hệ thần kinh, chạy qua từng bộ phận nhỏ xíu, di chuyển và hoạt động theo nhịp điệu liên tục và hài hòa với cả cơ thể, với từng khoảnh khắc mà bạn sống. Khi bạn đứng trên mặt đất và dang hai cánh tay ra, cái bóng của bạn sẽ tạo thành hình ngôi sao 5 cánh. Nó cân xứng và hài hòa một cách lạ thường, và nó là một phần trong sự hài hòa của vũ trụ.
Các sợi AND ở trung tâm của từng tế bào cơ thể bạn kết nối lại với nhau để hình thành nên một sơ đồ, một bản thiết kế chi tiết mà bạn phát triển cuộc đời mình theo nó. Bạn là sự tổng hợp của bố mẹ, ông bà và của tất cả các vị tổ tiên. Các gien trong cơ thể bạn nắm giữ lịch sử của từng người trong số các tổ tiên của bạn, chúng còn chứa đựng sự trong sáng của trái tim, đầu óc và của linh hồn bạn. Không một cảm giác tội lỗi, sợ hãi, đố kỵ và những cảm xúc rào cản khác ngáng trở bạn thể hiện bản chất đích thực của mình. Bạn chỉ có thể là bạn, chính xác như các gien miêu tả. Bạn nắm giữ chiếc chìa khóa đến được với hạnh phúc ở trung tâm của từng tế bào trong cơ thể bạn.
Các đồ hình Mandala trên bầu trời
Dù là đêm hay ngày, bầu trời cũng là khởi nguồn của sự kì diệu và quyến rũ. Các đám mây đan kết lại rồi quay tròn khắp bầu trời suốt trong năm, tạo nên những hình thù lý thú. Chúng tụ lại, phình to ra rồi tối đen đi khi trời mưa, sau đó lại lơ lủng trước bầu trời xanh thẳm. Những hình thù của các đám mây phản chiếu sự chuyển động của trái đất, các đại dương và gió. Cái đập cánh của một con bướm ở bên này thế giới cũng có thể gây ảnh hưởng đến thời tiết ở phía bên kia. Vạn vật trong vũ trụ đều được kết nối với nhau, và các đám mây là phản ánh của từng giọt nước khắp mọi nơi trên thế giới.
Mùa đông là mùa của băng tuyết. Khi hơi ẩm thoát ra từ các đám mây, nó liền đóng băng lại và bắt ngay lấy mọi chuyển động của gió và trái đất để tạo ra một hình ảnh duy nhất, có một không hai – một bông tuyết. Mỗi thứ là một bức tranh về gió và thời tiết ở khắp nơi xung quanh ta.
Vào một đêm sáng trời, bạn có thể nhìn thấy các vì sao di chuyển khi chúng từ từ chạy vòng quanh sao Bắc Cực, rồi đậu lại ở cuối chòm sao Tiểu Hùng, không di chuyển về bầu trời phương Bắc. Có một số ngôi sao phải mất hàng trăm năm mới chiếu sáng xuống trái đất, nhưng cũng có một số ngôi sao chỉ mất một vài năm. Trong mỗi khoảnh khắc bạn đều đang nhìn vào hằng hà sa số những câu chuyện. Và vòm sao trải ra thành một đồ hình Mandala rộng lớn – một hình ảnh về không gian và thời gian đang quay.
Các đồ hình Mandala trên trái đất.
điển hình cho sự hài hòa của tự nhiên
Mặc dù điều này nói chung chưa rõ ràng, nhưng tất cả chúng ta vẫn đang sống trên một không gian rộng lớn đang quay. Khi trái đất quay, trọng lực trái đất kết nối bạn với chính trung tâm của hành tinh, giúp chân bạn đứng vững được trên mặt đất. Bạn đang ở trung tâm Mandala của chính bạn. Các dòng sông và các đại dương bao quanh bạn. Những ngọn núi, những hàng cây, những tòa nhà cao tầng trải ra phía trên bạn. Dù là vùng đô thị hay nông thôn, tầm nhìn của bạn hàng ngày đầy những điều kỳ diệu có thể soi sáng linh hồn nếu bạn để ý đến chúng.
Một hòn đá cũng được tạo ra bởi toàn bộ những áp lực và chuyển động của trái đất. Nó được hình thành qua hàng nghìn năm từ khoáng chất và kim loại, hoặc được đun sôi từ lớp vỏ cứng của trái đất rồi nguội đi qua hàng bao thế kỷ. Nước có thể bào mòn cho bề mặt của đá trở nên phẳng phiu hoặc có thể nghiền nó ra thành cát. Mỗi một hòn đá đều mang trong mình một mạng lưới hình thành phức tạp và vô tận.
Một cái cây với những cành lá vươn lên trên bầu trời và rễ cây mọc lan đâm xuống dưới đất, cũng là một đồ hình Mandala sống động. Kích thước, hình dạng và kết cấu đều là bức tranh về lịch sử sinh trưởng của nó, bao gồm tất cả những khoảnh khắc quá khứ của nó, cả gần đây và đã qua lâu rồi. Nó cho thấy khi mặt trời chiếu vào các cành lá, thì các cành cây hướng lên trên, và mỗi khi nước mưa ngấm xuống lòng đất, các rễ cây lại mọc sâu thêm xuống dưới. Thân cây cũng giống như lịch sử, hình thành ở dạng các vòng tròn, theo năm tháng lớn dần lên quanh trung tâm – thời khắc nó sinh ra.
Mô hình vũ trụ
Cái chân và cái mỹ hiện diện khắp vũ trụ này. Thực phẩm bạn ăn có đầy những phần tử phức tạp. Con người bạn hôm nay được tạo nên từ những thức ăn bạn ăn hôm qua, tháng trước, thậm chí năm trước. Mỗi một phân tử là những nguyên tố được sắp xếp rất logic, tạo thành một mô hình mà cơ thể bạn có thể đọc và hiểu được.
Khi bạn nhìn các nguyên tố – ví dụ như khí hyđrô và ôxi tạo thành nước, bạn thấy rằng chúng quả là một Mandala của các electoron bé nhỏ đang quay dưới dạng những làn sóng đẹp đẽ và hài hòa xung quanh hạt nhân trung tâm. Bạn có thể thấy Mandala vũ trụ cũng có mặt ở trong hạt nhân này. Các hạt proton nặng nề đang biểu diễn một điệu nhảy nghiêm trang từ tốn là mô hình mà từ đó toàn bộ năng lượng mặt trời được sinh ra, trong khi bên trong các proton này, các hạt vi lượng bay theo các quỹ đạo quanh nhau và quá trình này cứ thế tiếp diễn.
Khi thoát ra khỏi tầm nhìn quy mô và hết sức chi tiết về cuộc sống này để nhìn vào bức tranh rộng lớn hơn, bạn có thể thấy trái đất đang quay quanh trục của nó, cùng với loài người sống trên bề mặt trái đất, bao quanh trung tâm, còn mặt trăng quay xung quanh trái đất. Bạn có thể nhìn ra hệ mặt trời và thấy tất cả các hành tinh đang quay xung quanh mặt trời theo một kiểu không ngừng thay đổi. Xa hơn một chút nữa, bạn có thể thấy dải ngân hà của chúng ta đang quay quanh điểm trung tâm sáng chói như một đồ hình Mandala tuyệt đẹp hình xoắn ốc. Và kể cả vượt xa hơn điều này, bạn có thể thấy vũ trụ mở rộng đang tụ lại rồi trải rộng ra vô tận. Vũ trụ không bao giờ có điểm cuối. Vạn vật đang nhảy múa theo một kiểu nhất định xung quanh bạn.
Còn tiếp